معرفی یخنی مرغ
یخنی مرغ یکی از غذاهای بسیار قدیمی و بومی شمال خراسان بویژه شهر درگز میباشد.
در لغتنامه دهخدا واژه “یخنی” به معنی گوشت پخته شده آمده است.
در آثار کهن ادبیات فارسی از این واژه نام برده شده مثلاً مولانا می‌فرماید:
خیز ای وامانــــــــــده ی دیده ضرر
باری این حلــــــــــوای یخنی را بخور
روش پخت این غذا در میراث ملی ناملموس ایران در تاریخ ۲۵ بهمن ۱۴۰۰ با شماره ۲۶۰۹ ثبت شده است.
این غذا را میتوان با پلو و یا بصورت خوراک سرو کرد.
نکته جالب توجه نقش مهم زعفران در این غذاست. در تهیه یخنی مرغ از رب گوجه استفاده نمیشود و فقط زعفران است که به مرغ رنگ میدهد.
در شهر شیراز هم چنین غذایی با این نام تهیه میشود اما روش اصلی تهیه یخنی مرغ مربوط به شهرستان درگز میباشد.
گاهی اوقات روش تهیه یخنی مرغ با اکبر جوجه اشتباه میشود. لازم به تذکر است این دو غذا و روش تهیه آنها کاملاً از هم متفاوت هستند.
در ادامه به معرفی طرز تهیه یخنی مرغ می پردازیم.
مواد لازم
[برای ۲ نفر]
- مرغ ران یا سینه ۲ قطعه
- زعفران دم کرده به مقدار لازم
- زنجبیل ۱ قاشق چایخوری
- دارچین ۱ قاشق غذاخوری
- هل و میخک به مقدار لازم
- پیاز ۲ عدد بزرگ
- نمک، فلفل سیاه و زردچوبه به مقدار لازم
طرز تهیه یخنی مرغ
شما میتوانید از ران یا سینه مرغ به دلخواه استفاده نمایید اما استفاده از ران مرغ سبب میشود در انتها خوراک مرغ آبدارتری داشته باشید.
تکه های مرغ شسته شده را با نمک، فلفل سیاه و زردچوبه که در بالا اشاره شد کاملاً آغشته کنید و به مدت حداقل ۱ ساعت اجازه دهید استراحت کند تا طعم ادویه ها به داخل گوشت مرغ نفوذ نماید.
پیاز ها را پوست کنده نگینی خرد کنید. پیازهای خرد شده را در یک قابلمه با روغن تفت دهید تا سبک و شیشه ای شود.
حالا پیازها را از داخل قابلمه خارج نموده و تکه های مرغ که با ادویه مزه دار شده اند را داخل قابلمه گذاشته و دو طرف آنرا کمی سرخ کنید.
پس از اینکه روی مرغ ها طلایی شد پیازهای سرخ شده را به آن اضافه نموده و زعفران را به همراه هل، دارچین، زنجبیل و میخک به آن اضافه کنید.
به تفت دادن ادامه دهید تا خامی ادویه ها گرفته شده و عطر آنها آزاد شود.
در این مرحله اگر از سینه مرغ استفاده کرده اید یک لیوان و اگر ار ران مرغ استفاده میکنید دو لیوان آبجوش به مرغ اضافه کنید و شعله آن را زیاد کنید تا به سرعت جوش بیاید.
بعد از به جوش افتادن آب شعله را کم کنید و درب قابلمه را بگذارید تا مرغ در مخلوط آب و روغن به خوبی بپزد.
اگر آب قابلمه به اتمام رسید و مرغ هنوز نپخته بود میتوانید باز هم به آن آب اضافه کنید اما میزان نمک و ادویه را با چشیدن تست کنید تا اگر نیاز به اضافه کردن دارد آن را تنظیم کنید.
همانطور که پیشتر نیز گفته شد رنگ مرغ در این غذا از زعفران گرفته میشود و نباید به یخنی مرغ رب گوجه اضافه نمود.
همچنین در دستور اصلی تهیه این غذا از سبزیجاتی مانند هویج و کرفس که در پخت معمول مرغ استفاده میشود نباید استفاده کنید.
اینک یخنی مرغ شما آماده سرو است. شما میتوانید این غذای خوشمزه و ملی را با پلوی زعفرانی و یا بصورت خوراک میل نمایید.
ناگفته نماند این غذا را با گوشت گوسفند نیز میتوانید تهیه کنید.
برای رنگ بیشتر و بهتر زعفرانی یخنی مرغ بهتر است زعفران را در چند مرحله به آن اضافه کنید تا رنگ زعفرانی بهتری به دست بیاید.
توجه داشته باشید میزان سرخ شدن پیاز در تهیه یخنی مرغ بسیار اهمیت دارد. پیاز باید پس از سرخ شدن بصورت کاراملی دربیاید و زیاد سرخ نشود.
حتما بخوانید : طرز تهیه اکبر جوجه اصل
